فشارخون
- Details
- Published: 22 July 2016
- Hits: 4582
فشار خون چیست؟
سرخک ها خون را از قلب به دیگر نقاط بدن می رسانند. برای آنکه خون بتواند در این عروق به جریان درآید، نیاز به فشار مناسبی دارد. این فشار جریان خون در سرخرگ های بدن بعنی فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می شود، فشار خون نام دارد. هنگامی که سرخرگ های بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک نیز باریک تر شوند، فشار خون بالا می رود. فشار خون بالا عبارت است از افزایش فشار وارده از جریان خون به دیواره رگ های خون.
فشار خون بالا گاهی کشنده بی سر و صدا نامیده می شود زیر تا مراحل انتهایی اکثراً هیچ علامتی ندارد. توجه داشته باشید که فشار خون بطور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می رود، اما فردی که دچار بیماری فشار خون بالا است، به هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است.
بالاترین میزان فشار خون،((فشار سیستولیک)) است که همان فشاری است که به هنگام انقباض ماهیچه قلب موجب می شود تا خون از قلب به سایر نقاط بدن برسد. کمترین میزان فشار خون،((فشار دیاستولیک))است که فشار بین ضربان های قلب محسوب می شود و مربوط به زمانی است که قلب در حالت استراحت است .فشار خون بر حسب میلیمتر جیوه اندازه گیری می شود. میزان فشار سیستولیک یا حداکثر و دومی مربوط به فشار دیاستولیک یا حداقل است. معمولاً یک فشار خون متعادل زیر 85/140 mmhgاست (140 فشار سیستولیک و 85 فشار دیاستولیک).
علایم شایع فشار خون بالا
• بسیاری از افراد که دچار فشار خون بالا هستند، احساس بیماری ندارند و حال عمومی آنان خوب است. در مواردی که فشار خون خیلی بالا می رود، سردرد و گاهی اوقات نیز تنگی نفس و خونریزی از بینی رخ می دهد. با این وجود تنها راه تشخیص فشار خون بالا، اندازه گیری میزان آن است.
• علایم سردرد و سرگیجه، خواب آلودگی، گیجی، کرختی و مور مور شدن در دست ها و پاها، سرفه خونی، خونریزی از بینی و تنگی نفس شدید مربوط به بالا رفتن فشار خون بطور بحرانی هستند.
عوامل متسعد کننده بیماری
• سن بالا
• چاقی و اضافه وزن
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• رژیم غذایی جاوی نمک یا چربی اشباع شده زیاد و عدم مصرف میوه وسبزی
• کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی
• استرس
• عوامل ژنیتیکی: اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون بیشتر است. سابقه خانوادگی فشار خون بالا، سکته مغزی، حمله قلبی یا نارسایی کلیه
• مصرف بعضی از داروها
پیشگیری
• وزنتان را کنترل کنید. اگر اضافه وزن دارید، رژیم بگیرید. کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزنتان هم مفید است.
• مرتب ورزش کنید.30دقیقه ورزش در هر روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است.
• مصرف روزانه نمک را کم کنید(حدود یک قاشق چایخوری). ید علاوه بر نمک در بسیاری از غذاهای بسته بندی شده ، نوشابه های گازدار، جوش شیرین و بعضی شربت معده ها وجود دارد. برای اطلاع یافتن از مقدار سدیم بکار رفته در مواد غذایی برچسب آنها را قبل از مصرف به دقت مطالعه کنید. اگر می خواهید از مواد جایگزین سدیم استفاده کنید، حتماً با پزشک مشورت کنید، زیرا برخی از این مواد برای همه افراد مناسب نیستند.
• از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات فراروان، لبنیات کم چرب و غذاهای حاوی پتاسیم نظیر دانه های سبوس دار و خشکبار استفاده کنید.
• از مصرف مشروبات الکلی بپرهیزید.
• در نظر داشته باشید که کنترل فشار خون را در برنامه تست های شش ماه خود قرار دهید.
• اگر سابقه خانوادگی فشار خون بالا وجود داشته باشد، فشار خون باید مرتباً کنترل شود گرفتن فشار خون خودتان را فرابگیرید و روزانه فشار خون را اندازه گیری کنید.
• اگر باردار هستید، مرتب برای معاینه پیش از زایمان به مراکز درمانی مراجعه کنید تا مراقب بهداشت بتواند به پرفشاری احتمالی خون پی ببرد و به موقع کنترل کند.
• اگر از قرص های ضدبارداری حاوی استروژن استفاده می کنید یاتحت هورمون درمانی هستید،فشار خونتان را مرتب کنترل کنید.
• اگر فشار خون بالا زود تشخیص داده شود، تغییر رژیم غذایی، ورزش،کنترل استرس، ترک دخانیات، ننوشیدن الکل و دارو معمولاً باعت پیشگری از بروز عوارض می شود.
• با استفاده از داروهای ضد فشار خون با دستور پزشک می توان فشار خون را پایین آورد.
عوارض فشار خون بالا
• سکته مغزی
• حمله قلبی
• نارسایی احتقانی قلب و ادم ریه
• نارسایی کلیه و آسیب چشمی و مشکل بینایی
• داروهای ضد افزایش فشار خون به چند دسته تقسیم می شوند چنانچه یکی از دارهای زیر مصرف می کنید حتماً باید موارد زیر را رعایت کنید:
• آنتولول: معمولاً یکبار در روز(صبح ها)تجویز می شود. قبل از خوردن آن باید تعداد نبض خود را در یک دقیقه بشمارید. چنانچه کمتر از 60 ضربه در دقیقه باشد، از مصرف آن روز دارو صرف نظر کنید.
• کاپن پریل یا انالاپریل: در دراز مدت باعث ایجاد سرفه های تحریکی می شود در این صورت باید پزشک خود را از این عارضه مطلع کنید.
• پرازوسین: بعد از مصرف این دارو باید نیم ساعت به حالت درازکشیده بمانید و هنگام تغییر وضعیت ابتدا بحالت نشسته و بعد در صورت عدم احساس سرگیجه بایستید(چون احتمال افت شدید فشار خون وجود دارد)
پیگیری افراد فشار خون بالا
• اندازه گیری میزان فشار خون و معاینه و رادیوگرافی قفسه سینه بطور معمول صورت می گیرد.
• چشم ها با دستگاه مخصوصی معاینه می شود وضعیت عروق ته چشم نیزی بررسی می گردد.
• فعالیت الکتریکی و ریتم قلب توسط نوار قلب بررسی می شود.
• آزمایش خون جهت اندازه گیری میزان کلسترول و قند خون نیز حائز اهمیت است.
• آزمایش ادرار نیز برای بررسی وضعیت کلیه ها اهمیت دارد.